دانلود مقاله فنجان نماها در هنر صخره ای کردستان

مقاله فنجان نماها در هنر صخره ای کردستان نخستین کوششی است که موضوع فنجان نماها را در ایران مورد بررسی قرار می دهد. چندین مجموعه فنجان نما در کردستان شناسایی و توضیف شده  اند که نشان دهنده اهمیت آنها و ضرورت تحقیقات بیشتر درباره آنها است. فنجان نما ها اغلب همراه با هاون ها که برای اهداف کاربردی مورد استفاده قرار می گیرند، همراه هستند و در بعضی موارد در کنار گودی های طبیعی در سطح صخره ای، مانند چاله آب یافت می شوند. آنها را همچنین می توان به همراه مجموعه های سنگ نگاره مشاهده کرد، چنان که در اکثر مناطق جهان دیده می شوند. در این مقاله به مطالعه و معرفی مجموعه فنجان نماهای صخره ای کردستان پرداخته ایم.

مقاله فنجان نماها در هنر صخره ای کردستان:

به گودي هاي ايجاد شده بر روي سطوح صاف سنگ ها، بدست انسان هاي باستان، برای مقاصد گوناگون، فنجان نما Cupmark گفته مي‌‌شود. آنها از كهن‌ترين و گسترده ترين آثار ايجاد شده بدست بشر در ميان سنگ نگاره هاي ايران و جهان هستند.

فنجان نماها توسط ابزارهاي خاصي (سنگ، استخوان حيوانات و فلزات و…) ايجاد شده اند. اندازه ي کلی آنها (عمق و قطر) از حدود يك متر عمق و قُطر، تا حدود یک سانتیمتر قُطر و عمق دیده شده است. در ايران بزرگترين آنها در غار كرفتو دركردستان است كه قطر دهانه و عمق آن حدود يك متر است. اين فنجان نما، بزرگترين نمونه ي مكشوفه در ایران و شايد دنيا باشد.

موضوع فنجان‌ نماها بسیار پیچیده تر از آن است که به نظر می رسد و خصوصیت ویژه ای در هنر صخره‌ایی از دوران پاله ئولیتیک تا قرن بیستم است. ( بدناریك ۲۰۰۷ ) و به عنوان خلاقیت ذهن و دست انسان در طول هزاره‌ها در مناطق مختلف جهان به شکل دایره‌ای گود تجلی کرده است.

كاركردهای گوناگون فنجان نماها بدين قرار هستند:

• جمع آوری و نگهداشت آب در غارها پیش از اختراع سفال
• رخداد نگـــاری
• گاهشماری
• جهت نمايي
• صورت هاي فلكی
• كاركردهاي آييني (عصاره گيري هوم و آیین هیومه)
• آتشدان برای اجرای مراسم آيينی و كد دهی های شبانه
• ساعت های آفتابی در ورودی غارها
• آسياب كردن دانه غلات، حبوبات و ساقه خشك گياهان
• کوبیدن گوشت خام شکار و قابل استفاده کردن برای خوراک کودکان
• عصاره پاشی گیاه هوم و… در پايين ليزي های سنگی