دانلود جزوه سنت های تدفینی ساسانی در یافته های باستان شناسی

جزوه سنت های تدفینی ساسانی در یافته های باستان شناسی قصد دارد برمبنای بررسی ها و کاوش های باستان شناسی گزارش شده، به این پرسش پاسخ دهد که انواع شیوه های تدفین در این دوره چگونه بوده و بر این مبنا به طبقه بندی و گونه شناسی انواع مختلف تدفین در سرتاسر امپراتوری ساسانی می پردازد تا در این راستا درک بهتری از فرهنگ تدفین دوره ی ساسانی ارائه گردد. این تدفین ها از نظر ساختاری به انواع مختلفی ازجمله: صخره ای، چاله ای، خمره ای، خشتی و آجری، سنگ چین و قبوری بدون ساختار مشخص تقسیم می شوند.

جزوه سنت های تدفینی ساسانی در یافته های باستان شناسی:

مطالعه و کنکاش درباره‌ی سنت های تدفینی و آداب مربوط به آن همواره اطلاعات ارزشمندی در ارتباط با فرهنگ معنوی جوامع انسانی در اختیار پژوهشگران قرار می دهد. در ادوار مختلف تاریخ زندگی بشر شیوه های بسیار متنوعی جهت دفن اجساد شکل گرفته که در راستای آموزه های دینی، قوانین حکومتی، جبر محیطی، نوع اقلیم و غیره رواج یافته است.

در دوران ساسانی نیز شاهد چنین تنوعی در سنت های تدفینی هستیم؛ البته در این دوران با رسمی شدن آیین زرتشت به عنوان دین رسمی امپراتوری، عرضه داشت جسد در هوای باز، تنها شیوه ی تدفین قابل قبول حکومت بود و اجرای دیگر شیوه های تدفین، مجازات های سنگینی در پی داشت. جزوه سنت های تدفینی ساسانی در یافته های باستان شناسی به انواع شیوه های تدفین در سرتاسر امپراتوری ساسانی می پردازد.

سنت­های تدفینی در ادوار تاریخی:

سنت­های تدفینی در ادوار تاریخی از طریق شواهد باستان­ شناسی، متون مقدس زرتشتی مانند اوستا وهمچنین متون پهلوی شناخته می‌‌شوند. با رسمیت یافتن مذهب زرتشت، خاک‌سپاری اجساد به­ طور مشخص ممنوع شد و قراردادن آن‌ها در معرض حیوانات گوشت‌خوار به­ عنوان تنها شیوه از بین بردن جسد مقرر شد.

در متن وندیداد که مجموعه­‌ای از قواعد و دستورات دینی است، به‌­طریقه رفتار با اجساد مردگان نیز اشاره شده است. طبق این نوشتار مردگان را باید در دخمه نهاد و طعمه پرندگان ساخت؛ چراکه تدفین یا سوزاندن اجساد باعث آلایش عناصر می‌شود و به این جهت حرام است.

با این‌وجود، بنا بر گفته محققان، حتی در متون زرتشتی اشاراتی وجود دارد، مبنی بر اینکه بخش قابل‌توجهی از مردم با تغییر در شیوه تدفین مخالفت کردند که این امر، مجازات‌هایی درپی داشت؛ اما مجازات گناهِ خاکسپاری (همچون گناه جسدسوزانی که به­ معنای بی­‌حرمتی به آتش تلقی می‌­شد) مرگ نبود و با توجه به زمان سپری‌شده بین تدفین و نبش قبر، تنها کیفرهایی جسمانی برای مجرمان تعیین شده بود که عملاً با پرداخت جریمه قابل‌تغییر بودند.

شیوه‌های مختلف تدفین در زمان ساسانیان:

بر اساس یافته‌های این تحقیق، تا مدت­ها تصور کلی بر این بود که تدفین در این دوران بیشتر براساس عرضه جسد در فضای باز بوده است، اما انجام مطالعات گسترده علمی نمایان ساخت که ساسانیان علاوه بر سنت قراردادن جسد در هوای باز، دیگر شیوه‌­های تدفین ازجمله تدفین‌­های چاله‌­ای، خمره‌­ای، خشتی و آجری و سنگ­چین را نیز به کار می­‌بردند که این مسئله می‌­تواند در ارتباط با وجود اجتماعات دینی در گستره امپراتوری ساسانی و شاید مرتبط با تقسیم طبقاتی جامعه در این دوران تفسیر شود.

به گفته سامر نظری، دانش‌آموخته کارشناسی ارشد باستانشناسی دانشگاه هنر اصفهان و همکارش: «هم‌زیستی جوامع مذهبی ازجمله: مسیحیان، یهودیان، مانویان، بودائیان و دیگر فرقه­‌های دینی در جامعه ساسانی، از دلایل عمده در تنوع شیوه‌های دفن اجساد در این دوران است.

در اواخر عهد شاپور اول درحالی‌که آیین زردشت دین رسمی کشور بود، باتوجه به تبلیغات فراوان آیین مانوی، در سراسر شاهنشاهی این آیین پایگاهی استوار یافت. در سال­‌های بعدی، آیین مزدک که درواقع نهضتی زرتشتی- گنوسی بود و طرفدار تحولات اجتماعی گسترده‌­ای بود، در عصر قباد رشد کرد و قدرت یافت. در کنار این آیین‌های نوظهور، گسترش آیین بودایی در مشرق و مسیحیت و یهودیت در بخش­‌های غربی را نباید از نظر دور داشت».