دوران پادشاهی اشکانیان از ابتدا تا اخر

دوران پادشاهی اشکانیان دویست سال بود . بعد از مرگ اسکندر تمام بزرگانی که از نژاد آرش بودند ، پراکنده شدند و هرکدام به قسمتی از کشور قناعت نمودند و ملوک طوایف بوجود آمد اشکانیان  که در ادبیات غربی با نام امپراتوری پارت‌ها شناخته می‌شود، نام دودمانی ایرانی و یکی از قدرت‌های سیاسی و فرهنگی ایرانی در ایران‌زمین بود که ۴۷۱ سال بر قسمت اعظم غرب آسیا حکومت کرد. شاهنشاهی اشکانی در قرن سوم پیش از میلاد توسط اَرشَک رهبر قبایل ایرانی پَرنی، گروهی از داهان، پس از فتح پارت در شمال شرقی ایران تأسیس گردید. وی سپس با متحد کردن پارتیان و دیگر اقوام ایرانی علیه سلوکیان قیام کرد.

پیروزی باشکوه پادشاهی اشکانیان در نبرد حران

پس از این شکست سنگین (نبرد حران) که بر رومیان روی داد، در نظر مردم ممالک خاور نزدیک از مدیترانه تا رود سند، دولت پارث (اشکانیان) اگر برتر از روم شمرده نمی شد دست کم همه کس آن دو را برابر و همدوش دانستند. ممالک واقع شده در شرق فرات به حتم جزءِ قلمرو پارث قرار گرفت و آن رود بزرگ خط سرحدی بین دو کشور روم و ایران مقرر شد و تا سال ۶۳م که شکست کایسنیوس پایتوس روی داد، این وضع همچنان باقی و برقرار بود. با آنکه کاسیوس همچنان به فرماندهی سپاهیان روم در شام باقی ماند گرچه دولت روم به واسطه جنگ های داخلی چنان آشفته بود که نمی توانست برای او نیروی تازه ای بفرستد، پارث ها دنباله فتوحات خود را ادامه نداده و به همین درجه قانع شدند.

داد خواهی یهودیان از شاهنشاهی اشکانیان

در میان اقوام و ملل آن عصر قومی که به بزرگی و عظمت پارت ها کمک کردند همانا یهود بودند. سال ها بود که آن قوم مشاهده می کردند که چگونه ستاره دولت شاهنشاهی اشکانی در شرق روز افزون رو به اوج است، از این رو با دیده امید بر آن می نگریستند بلکه روزی آن ها را حمایت کند. و اجتماعات بزرگ اسرائیلی که در آن وقت در شهر و اطراف بابل زندگانی می کردند، بدون شک پیوسته دیگر اقوام خود را در مغرب از جلال و شکوه دولت پارت آگاه می ساختند. همان طور که مردم یونانی الاصل بین النهرین پیوسته از پادشاهان سلوکیه در شام کمک می خواستند، یهودیان فلسطین نیز چشم خود را به سوی شاهان اشکانی انداخته و نجات خود را از چنگال ظلم و جور بیگانگان از آن ها می طلبیدند.

یهودیان که از دیرباز در زمینه تجارت و جمع آوری برخی کتب سرّی و اشیای ارزشمند خبره بودند در طول تاریخ نقش مهمی در زمینه های مختلفی داشته اند. در روزگار اشکانیان نیز آنان تحت حمایت این حکومت ایرانی بودند. از آنجاییکه اشکانیان خود را به نوعی به هخامنشیان می رساندند و از طرفی در تورات از شاهان هخامنشی به نیکی یاد شده، شاید همچنان اشکانیان از نظر یهودیان، همان پارسیان هخامنشی جلوه گری می کردند و آنان را حامی خودشان می دانستند.

منبع: دوبواز، نیلسون، تاریخ سیاسی پارث، ترجمه علی اصغر[خان] حکمت، تهران: نشر علمی و فرهنگی، ۱۳۹۶، ص۶۹